PEO levert moderne draadloze omgeving stralingsmonitoringssysteem van Bertin Instruments (Saphymo) aan kerncentrale Borssele

Nederlandse expertise op het gebied van overstromingsbeheer is toegepast op stralingsmonitoringsystemen bij de kerncentrale Borssele.Het ongeluk van Fukushima in maart 2011 zet de milieurisico’s in verband met extreme weersomstandigheden extra in focus. Kort na het incident bleken de veiligheidsmaatregelen die ter plaatse zijn toegepast bij Fukushima Daiichi, gebaseerd te zijn op een verkeerde beoordeling van de veiligheidsmarges. Als reactie hierop hebben nationale en supranationale autoriteiten gevraagd risico- en veiligheidstests (‘stress-tests’) uit te voeren bij de 143 kerncentrales in de Europese Unie. Het doel van die ‘stress-tests’ is om de bestendigheid van de kerncentrales te checken tegen bedreigingen als aardbevingen, overstromingen, terroristische aanslagen en vliegtuigcrashes.Bij de kerncentrale in Borssele, geëxploiteerd door Elektriciteits Produktiemaatschappij Zuid-Nederland (EPZ), is veiligheid al een prioriteit sinds de unit, een 515MW drukwaterreactor (PWR), startte in 1973.

De meest relevante extreme weerscenario’s bij de centrale van Borssele zijn storm en overstromingen. Een zeewering, diesel generatoren met tanks in afgesloten kamers en additionele pompen zijn voorzorgsmaatregelen die Borssele reeds had genomen. De initiële resultaten van de stress tests gaven volgens de minister van Economische zaken, Landbouw en Innovatie  aan dat er absoluut geen reden is om de veiligheid in twijfel te trekken. Toch besloot EPZ om de robuustheid van de centrale verder te vergroten.

Beveiligen van de monitoringssystemen

In een post-ongeval scenario (zoals Fukushima) is het naast ongevallenvermindering  belangrijk om de bevolking die in de buurt woont van de centrale op de hoogte te brengen van de stralingsniveaus. Om ervoor te zorgen dat het stralingsmonitoringssysteem blijft werken wanneer de apparatuur die op de grond is geïnstalleerd niet werkt als gevolg van een verhoogd waterniveau, heeft EPZ haar bestaande gamma-monitoringssysteem verbeterd.Het nieuwe systeem bestaat uit 7 additionele draadloze probes (GammaTRACER XL2) om gamma-dosistempo-metingen te doen, een nieuwe nuclide identificatie en dosistempo probe (SpectroTRACER) en een radiotransmissie instrument (ShortLINK). Bertin Instruments heeft deze instrumenten ontwikkeld met de kennis uit hun businessunit Saphymo. Twee factoren zijn van fundamenteel belang in het ontwikkelen van de systemen: ze moeten bestendig zijn tegen extreem kustweer en autonoom integreerbaar in elektrische- en communicatienetwerken.

Maar wat betekent bestendigheid tegen extreme weercondities zoals bijvoorbeeld die van de Noordzee voor een gamma-monitoring probe?Ten eerste moesten de probes geïnstalleerd worden boven het uiterste waterniveau (in geval van stormvloeden en overstromingen). Bij Borssele zijn alle probes geïnstalleerd op 2 meter hoge masten. De masten zijn 17 cm in diameter met robuuste betonfundamenten die extreme windomstandigheden kunnen weerstaan (tot 200 km/h voor zware stormen met hoge windsnelheden en zelfs 450 km/h voor tornado’s).

De gamma-probes zijn beschermd met een aluminium huizing om zodoende enkele decennia te weerstaan in een corrosieve zoutwater omgeving.Een andere uitdaging betrof de beschikbaarheid van de probes in geval van een stroomstoring of netwerkstoring (data-overdracht). Met het oog hierop is het monitoringssysteem ontworpen om onafhankelijk van het elektriciteitsnetwerk te opereren, d.w.z. op batterijen. De technologie voor laag stroomgebruik die gebruikt is bij de GammaTRACER en SpectroTRACER probes en eveneens bij ShortLINK, maakt het mogelijk dat de instrumenten tot 10 jaar autonoom kunnen opereren (afhankelijk van de meetcyclus).Bovendien moet het systeem in staat zijn data te communiceren tijdens een overbelasting of black-out van het mobile netwerk. Met het ShortLINK-radiotransmissie systeem zijn de data m.b.t. de dosistempo metingen, alleen met batterijvermogen, voor meerdere dagen te verzenden tot 5 km naar een centrale server.

Met dit nieuwe systeem voldoet Borssele aan de eisen van nucleaire toezichthouders doordat er rekening is gehouden met de meest extreme omstandigheden.

Naast het nieuwe systeem, gebruikt Borssele nog steeds het bestaande monitoringssysteem gebaseerd op de GammaTRACER basis probes, die 22 jaar na installatie nog steeds perfect werken.Bron: www.neimagazine.com, Bolstering Borssele, augustus 2017